Zjarret Pyjore Përfshijnë Mesdheun: Ndikimi i Ndryshimeve Klimatike sa vjen e rritet

.

Zjarret pyjore kanë përfshirë disa rajone të Mesdheut gjatë këtij muaji, duke detyruar mijëra banorë të qëndrojnë të mbyllur në shtëpi në Kataloninë e Spanjës dhe duke kërcënuar qytetin e dytë më të madh të Francës, Marsejën. Ekspertët paralajmërojnë se ndryshimet klimatike po luajnë një rol gjithnjë e më të madh në intensifikimin dhe përhapjen e këtyre zjarreve në të gjithë kontinentin.

Si paraqitet situata këtë vit?

Sipas Sistemit Evropian të Informacionit për Zjarret Pyjore (EFFIS), që nga fillimi i vitit 2025 janë djegur mbi 227,000 hektarë tokë – më shumë se dyfishi i mesatares për këtë periudhë gjatë 20 viteve të fundit. Edhe pse shifrat janë alarmante, ato ende nuk e tejkalojnë rekordin e viteve më të rënda si 2003 dhe 2017, kur u dogjën mbi 1.1 milionë hektarë.

Numri i zjarreve gjithashtu ka shënuar rritje të ndjeshme: deri më 8 korrik janë regjistruar 1,118 vatra zjarri, krahasuar me 716 në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Krahas rajoneve të njohura të Mesdheut, zjarret kanë përfshirë edhe zona të tjera si Siria – ku janë djegur mbi 3 për qind e pyjeve të vendit – dhe ishujt grekë Evia dhe Kretë, ku mijëra banorë janë detyruar të evakuohen.

Çfarë po i shkakton këto zjarre?

Shkencëtarët shpjegojnë se verat gjithnjë e më të nxehta dhe më të thata në rajonin e Mesdheut po e bëjnë këtë zonë jashtëzakonisht të ndjeshme ndaj zjarreve. Pasi ato shpërthejnë, bimësia e tharë dhe erërat e forta i japin hov përhapjes së shpejtë dhe të pakontrolluar të flakëve.

Ndryshimet klimatike e përkeqësojnë këtë situatë. Ngrohja globale – e nxitur nga djegia e qymyrit, naftës dhe gazit – ka rritur temperaturat globale me rreth 1.3 gradë Celsius që nga periudha paraindustriale. Sipas Organizatës Botërore Meteorologjike, Evropa është ngrohur dy herë më shpejt se mesatarja globale që nga vitet 1980.

Kjo rritje e temperaturave ka sjellë vala të të nxehtit më të shpeshta dhe më ekstreme, duke shtuar ndjeshëm rrezikun për zjarre të mëdha.

Çfarë pritet për pjesën tjetër të verës?

EFFIS parashikon temperatura mbi mesataren për muajin gusht në të gjithë Evropën, çka do të mbajë nivelin e rrezikut të zjarreve të lartë, veçanërisht në Evropën Jugore dhe Lindore. Ndërsa disa vende mesdhetare pritet të përjetojnë reshje normale, pjesa tjetër e kontinentit mund të përballet me thatësira të thella.

Qeveritë po marrin masa për të përballuar situatën. Greqia, për shembull, ka angazhuar një numër rekord prej 18,000 zjarrfikësish për sezonin 2025 dhe ka modernizuar taktikat e zbulimit dhe reagimit ndaj zjarreve.

Përfundim

Ndërsa Europa përgatitet për një verë gjithnjë e më të nxehtë dhe të pasigurt, ekspertët theksojnë nevojën për veprime të menjëhershme ndaj ndryshimeve klimatike, si dhe për forcimin e strategjive të parandalimit dhe reagimit ndaj zjarreve. Nëse nuk ndërmerren masa të qëndrueshme, zjarret pyjore do të vazhdojnë të jenë një kërcënim serioz për mjedisin, shëndetin dhe jetesën e qytetarëve të kontinentit.